2013
Ontbijtje
olieverf op doek
1991-96
135 x 90 cm
Jan Beutener (1932, Maarssen)
Laureaat Schilderkunst – woont en werkt in Amsterdam
Jan Beutener maakt sterke, stille en ingetogen schilderijen. Hij schildert beelden uit de waarneembare wereld, die een schijnbaar alledaags karakter hebben. Zijn manier van kijken is alsof hij met zijn ogen als een camera inzoomt op details van de lichamelijkheid van figuren en objecten. Kaders springen in het oog. Zij snijden de voorstelling scherp aan. Een Close-up kan een onverwacht vormspektakel opleveren. Beutener maakt wonderbaarlijk duidelijk hoe je op schilderkunstige wijze kleine, eenvoudige voorwerpen, oneindig raadselachtig kan laten worden. De taferelen zijn reëel, maar onderzoeken de vraag of objectieve waarneming bestaat. Het zijn momentopnames die zich bewegen in stilte en die je mee voeren in een zacht-treurige stemming. Het zijn in feite afbeeldingen van eenzaamheid en verlangen. Hij registreert deze beelden uiterst geconcentreerd.
De zorgvuldig opgebouwde verftoetsen werken bijna vibrerend. Zij geven een intensiteit aan het schilderij die het zacht en donzig maakt, contrasterend met streng geordende composities. Het licht en de schaduwpartijen strijken over meubelen, gordijnen, muren, deuren, natuur, bomen, planten, figuren en objecten. Zij dragen bij aan de mysterieuze sfeer van verlatenheid en afwezigheid. Het vertraagde beeld stelt zich open in landschappelijke en abstracte waarden die uitgroeien tot een monumentaal verhaal. De schilderijen ademen bezieling van situaties waarin soms onderdelen vrijwel geheel buitenbeeld vallen: zij worden ontnomen aan onze ogen, maar juist daardoor blijven ze in ons hoofd rond spoken.